Ryazan sụp đổ, trận Kolomna

Vào cuối mùa thu năm 1237, quân đội của Bạt Đô xuất hiện ở biên giới phía nam của Đại công quốc Ryazan. Chẳng bao lâu đại sứ Mông Cổ đến Ryazan yêu cầu Công tước Yuri Ingvarevich làm chư hầu của Mông Cổ, Hoàng tử Yuri trả lời: "thà chết còn hơn làm chư hầu" Theo «Truyện Bạt Đô hủy diệt Ryazan» (Truyện), Công tước ngay lập tức gửi lời cầu cứu đến Yuri Vsevolodovich Vladimirsky và Mikhail Vsevolodovich Chernigovsky. Theo Biên niên sử Novgorod, các đại sứ chỉ được cử đi sau khi quân Ryazan thất bại trên sông Voronezh. Yuri Ingvarevich cũng cử đại sứ tới Vladimir. Theo "Truyện" thì Yuri Ingvarevich đã cử một đoàn đại sứ đàm phán với Bạt Đô do con trai ông là Fyodor đứng đầu. Bạt Đô nhận quà của các đại sứ và tổ chức một bữa tiệc để vinh danh họ và hứa sẽ không tấn công công quốc Ryazan. Tại bữa tiệc, các hoàng tử Bột Nhi Chỉ Cân tộc đòi phải giải những người con gái và vợ các đại sứ làm con tin và chính Bạt Đô đã yêu cầu Fedor cống vợ là Eupraxia cho mình. Bị từ chối, quân Mông Cổ giết sạch đoàn đại sứ. Khi biết tin về cái chết của chồng thì Eupraxia và con trai tự sát biệt thự[47].

Để củng cố các đơn vị đồn trú trên biên giới của công quốc và ngăn chặn kẻ thù đột phá, Yuri Ingvarevich điều quân của mình cũng như của các chư hầu như Công quốc Murom tham gia trận sông Voronezh. Cần lưu ý rằng kể từ khi công quốc Murom tách khỏi Ryazan, quân Murom chỉ tham gia cùng với Ryazan trong các chiến dịch quân sự do các công tước Vladimir-Suzdal lãnh đạo. Theo V.V. Kargalov, người Ryazan không tham gia chỉ huy trận sông Voronezh cũng như các trận chiến biên giới[48]. Theo «Truyện…» đề cập đến một số cuộc đột kích tự phát của quân Ryazan nhắm vào tinh binh Mông Cổ nhưng thất bại. Yuri Davydovich và Oleg Yurievich Murom tử trận [49]. Theo "Truyện", Yuri Ingvarevich cũng không thể sống sót.

Sau trận chiến, quân đội của Bạt Đô di chuyển dọc theo sông Pronya, phá hủy các thành phố và làng mạc. Biên niên sử Ipatiev tường thuật về cuộc lưu đày của Mikhail Vsevolodovich Pronsky và công quốc của ông thành đống tro tàn. Quân Thổ của Bạt Đô đã tiến nhanh bão tố và phá hủy thành phố Belgorod-Ryazan. Thành phố sẽ không bao giờ được xây dựng lại và bây giờ ngay cả vị trí chính xác của nó vẫn chưa được biết đến. Các nhà sử học Tula xác định có một khu định cư gần làng Beloroditsa trên sông Polosna cách thành phố Venyov ngày nay 16 km . Thành phố Voronezh của Ryazan cũng thất thủ. Trong vài thế kỷ, các thành phố vẫn luôn hoang vắng như vậy và vào năm 1586, một pháo đài được xây dựng ở vị trí của các thành phố trên.để phòng ngự trước quân Tatar Crimea. Quân Mông Cổ-Tatar cũng phá hủy thành phố Dedoslavl. Một số nhà sử học xác định nó ở gần Dedilovo trên sông Shivoron

Sau khi tàn phá vùng đất Pronsk, Bạt Đô dẫn quân đến Ryazan, tiệm cận thành phố vào ngày 16 tháng 12. Đã có một cuộc giao tranh ở vùng biên giới và sau đó quân Mông Cổ bắt đầu bao vây phòng tuyến Ryazan... Ngay sau khi thành phố bị cắt đứt liên lạc với thế giới bên ngoài, cuộc tấn công bắt đầu. Những kẻ tấn công liên tục tung lực lượng mới vào trận chiến, trong khi người Ryazan không có nơi nào để cầu viện. Sau năm ngày chiến đấu, vào ngày 21 tháng 12 năm 1237, quân bạt Đô tiến vào Ryazan. Công tước Yuri Ingvarevich chết, công tước Oleg Ingvarevich Krasny bị quân Mông Cổ bắt làm tù binh. Người Mông Cổ giam giữ ông cho đến năm 1252 và sau đó mới thả ông về Rus. Dân thường bị tàn sát. Theo các biên niên sử thì cư dân Ryazan bị bắn giết hàng loạt, bao gồm cả trẻ em và người già. Luận cứ này càng đáng tin cậy sau các cuộc khai quật khảo cổ được thực hiện tại Ryazan vào năm 1977-1979. Quân Mông Cổ không chỉ phá hủy thành phớ Ryazan, mà còn hủy hoại toàn bộ công quốc. Đồng thời, phần lớn hàng chục thành phố (khu định cư) bị quân Mông Cổ phá hủy vào năm 1237-1238, ở cả vùng Ryazan và trên khắp các Rus[50].

Sau khi Ryazan bị đánh bại, đoàn quân Thổ của Bạt Đô di chuyển dọc theo bờ sông Oka hướng về Kolomna, phá hủy các thị trấn của nước Oka: Ozhsk, Olga, Pereyaslavl-Ryazansky, Borisov-Glebov. Theo V.V. Kargalov thì có một chàng trai trẻ người Ryazan tên Evpatiy Kolovrat dũng cảm đánh nhau với quân Mông[43] và đứng đầu đoàn đại sứ đến Chernigov để cầu viện nhưng chỉ được bố thí đã trở về sau "vài chục. " Theo biên niên sử, Mikhail Chernigovsky đã khôngcầu viện cho Kolovrat vì "người Ryazan không tham gia đánh trận sông Kalka với chúng ta». Yevpatiy Kolovrat chỉ huy tàn dư của quân Ryazan tấn công tập hậu quân Mông Cổ gây ra tổn thất đáng kể cho Bạt Đô (theo cuốn "Truyện Bạt Đô hủy diệt Ryazan" thì tang lễ của liệt sĩ Yevpatiy Kolovrat được tổ chức rất long trọng ở Nhà thờ Ryazan vào ngày 11 tháng 1 năm 1238[51]). Theo "Truyện ...", Kolovrat đã đột kích quân Mông Cổ ở Suzdal, thành phố đầu tiên mà quân Mông Cổ tiêu diệt trong chiến dịch Moscow bắt đầu vào ngày 15 tháng 1.

Thời điểm chính xác Bạt Đô đến Kolomna vẫn chưa rõ ràng. Theo V.V. Kargalov , Bạt Đô đến vao ngày 10 tháng 1 năm 1238 theo con đường dọc theo bờ sông Oka và sau đó dọc theo sông Moskva vào sâu trong công quốc Vladimir-Suzdal - đây là con đường duy nhất có thể đi qua đối với lượng lớn kỵ binh, còn con đường qua vùng đất thấp Meshchera thì quá khó chịu. Do đó, Kolomna là một pháo đài quan trọng và chính công tước Vladimir là Yuri Vsevolodovich đã tập kết quân đội ở đây. Con trai cả của ông là Vsevolod, người đã đến Kolomna cùng những người dân khốn khổ[52] và thống tướng Eremey Glebovich dẫn đầu quân Vladimir. Tàn dư của quân Ryazan do Roman Ingvarevich chỉ huy và các trung đoàn Novgorod cũng đến thành phố.[53]. Voivode Eremey và Công tước Roman dẫn đầu trung đoàn cận vệ. Người Rus đã chiến đấu trong hoàn cảnh bị bao vây, tuy nhiên, người ta biết rằng một trong những hoàng thân Bột Nhĩ Chỉ Căn tộc, vừa có vai trò quan trọng trong quân đội vừa là con trai út của Thành Cát Tư Hãn tên là Khoát Liệt Kiên tử trận. Điều này khiến cho rằng tinh thần của quân đội Mông Cổ hơi giảm sút và người Nga đã tận dụng nó để cố gắng đột phá đến hậu phương của kẻ thù[54]. Trận bao vây cuối cùng diễn ra tại Nadolb (công sự phòng thủ Kolomna). Voivode Eremey và Công tước Roman Ingvarevich tử trận, Công tước Vsevolod và vài chục tinh binh đã trốn thoát được.